Bat-Erdene Batsukh

¹School of Information and Communication Management, University of the Humanities, Ulaanbaatar, Mongolia

Correspondence: Bat-Erdene Batsukh, School of Information and Communication Management, University of the Humanities, Sukhbaatar square 20, Ulaanbaatar, Mongolia.

Tel: 976-8805-9362. E-mail: [email protected]

Mini project goal:

Our mini project goal is to create Mongolian Ger description in Mongolian, English, German and Greek to expand UH AI system’s knowledge and as well as student’s knowledge.

Mini project objectives:

We aim to prepare machine learning data for UH AI, UH TRANSLATE programs, and expand the knowledge database by conducting the necessary deep learning methods.

Through this project, we will create a 3D version of the Mongolian ger, prepare introduction of “Mongolian ger ” in Mongolian, English, German, and Greek, expand the model database of the “UH Translate”, as well as the knowledge database of the “UH AI” artificial intelligence powered digital assistant. In addition, the MA students obtained more experience and knowledge by training a simplified model on the server.

Implementing team: professors and students from University of the Humanities, Otgontenger University, University of Cologne, University of the Peloponnese and International Hellenic University

List of tasks:

1. 3D scanned model of the “Mongolian ger”
2. Preparing introduction of “Mongolian ger”
3. Translating the introduction of “Mongolian ger” in English, German, and Greek
4. Training “UH TRANSLATE” machine translation models with a prepared data
5. Expand knowledge of “UH AI” with a prepared data

Also, during this project, exchange students were taught the basics of artificial intelligence, machine learning, and deep learning using Python programming language on the Jupyter Notebook.

3D scanned model of the “Mongolian ger”

Short introduction of Mongolian Ger in 4 languages.

in English:

Mongolian Home Structure

   The Mongolian ger took its present form by the 17th century. The length of the rafter, the height and length of the section walls in ratio to the top window curve had been developed theoretically in terms of design and structure. While doing so, the height of the ger was adjusted to match the person’s body ratio. The size of the door was made flexible but stable, and the basic dimensions of one elbow lengths (~40cm) and four hand measurements (~20cm each), or 146 cm got decided upon as a standard. The height of the doorframe is measured according to this, and the height of the ger is determined by the height of the columns—six straight elbows and one hand measurement, or 258 cm, in other words the height must match the pillar height plus the crown wheel. The diameter of the crown wheel is equal to the size of the door. The length of the pillar is determined by adding the diameter of the crown wheel and half of the door height, which then should be multiplied by one third. Through a long-term development and experience the ger got a round base and dome-shaped unique architecture resulted to become a dwelling which the historian and academician G. Sukhbaatar described as an “Mongolian home that was easy to dismantle, load up, put together, which was sturdy against strong winds, warm in the cold, chilly in the heat, humidity tolerant, that had much light falling through, a spacious inside, that was well with air circulation, comfortable to staying in with plenty of useful spaces, a sturdy hull, and which was cost efficient in producing and met the required hygienic standards to result in a portable and easily handleable nomadic residence”.

   The Mongolian ger consists of wooden structure, outer cover and outer straps, its three main contents. The Ger has different parts that are used for the outside of the Ger such as a Crown Wheel, a rafter, a lattice wall, a door, a floor, a sheep wool felt and outer straps that holds everything together. Therefore it’s a low-cost facility. 

When the ger is ready to be unloaded all the components are packed together, the rafters are bundled, the walls are folded, the doors, the crown wheel, the folded outer cover, the stacks and the barrels, are all loaded onto a wagon that is being carried by a camel. Special equipment is being used to place the load on the camel’s wagon, which includes the outer straps, the sheep wool felt, the rafters, the lattice wall and the pillars. A small ger can hold in three camels, whereas a large ger can hold in up to five camels.

The Mongolian home is a micromodel of the world. The crown wheel and rafters represent the upper world, so the number 88 is a symbol of the sun’s radiance. The walls represent the middle world, being roughly the height of an average Mongolian person. The bottom of the walls, where they meet the ground, symbolize the underworld. The pillars connect these three worlds, and thus are subject to specific rules and rituals. Not only do they support the pillars, but they don’t go through them, they don’t slip off, they don’t tie them together. When the ger is lowered, it is pulled in the direction of travel, and it is supported and never placed directly on the ground. After the wedding, the bride prays to a pillar. After all the lambs have been castrated, they have to jump over a pillar.

For all Mongolian gers, the wool roof that was placed on top of the rafter, the outer fringe was made of thin white fiber, now it is made of white cloth, the flag that covers the walls and the doors, the wool was made of the herdsman’s own hands strength and of the horse strength.

The wooden structure is made of salix and black wood. The walls are tied with camel’s hair.

The main tool for holding the Mongolian ger together is the strap. So that we say “What a beautiful belt of cords it wrestles under the winds of the sky”. The belt is either made of horse mane or tail, mature hair or knee-wool of a cow, mature hair of a camel’s tail or mature hair of the camel’s mane or knee-wool, the younger, thinner wool of a cow or sheep wool. Indoors, the collars are made of horse and cattle mane, the  collars of the ger are usually made of camel or sheep wool, and cattle mane, the lettice walls are connected by sheep-wool, the chagtaga is made of horse and cattle mane, and the main chagtaga is necessarily made of white yarn rope, and the three rafters are fastened on the left side of the ger.

   Today’s Mongolians prefer a building with strong and solid, stone, cement, or concrete walls, solid wood and iron roofs, and they tend to criticize the ger and reject it as unstable in the wind, cold, and leaky.

 If Mongolian ger were built in a square shape like a house, out of a few “grid walls”, it would be knocked down by the Mongolian conditions with high wind speeds. Mongolian ger shape and architecture is a product that has a unique ability to withstand natural phenomena such as winds, storms, rains, snow, floods, and earthquakes.

A cylindrical based structure with a curved top is the best solution for dissipating wind power. The straight flow of the wind does not strike on a flat surface, but on the semi-circle wall of the ger, on a sloped surface, it splits into two, and the force is dispersed. In accordance with the microclimate of the ger, the tethering posts are erected in the usually occurring direction and flow of the wind. It also has the double function of protecting the ger from the wind. During a strong wind storm, a stallion can hide behind a single pole.

The wall “bends like a thigh bone and expands like a peritoneum”. The ropes which bend at the head of the wall can be held and tightened, and because the ropes above can loosen and shake, it will not fall in a windstorm or collapse when the ground moves. After there was an earthquake, the pot of milk on the stove is overturned and the ger rattles but does not fall.

Water is absorbed by the felt, if there are no cracks, it does not leak or collect water, it flows on the sloped surface, goes down to the skirts of the beams, enters the trenches dug inside and outside the ger, and flows out. Gers that have been raised and dug up are not flooded.

With a thick base, the top is also very important for air circulation and regulation of heat and cold. When the covers of the walls next to the door are lifted, fresh air enters through the two openings, collides with the back, rises, and exits through the windows in the crown wheel. It is amazing that the Mongolian ger has 60 times more air exchange than the house. Japanese scientists have determined that dung fumes can kill 300 bacteria in the air, and have even proposed to export dung from Mongolia. 

The ger is built facing east, towards the rising sun, which means that the morning sun rays, and energy reflect on the home and accumulate positive energy from the deity. All this creates conditions for a healthy and harmonious life inside a Mongolian ger.

There are no corners, angles, right angles, edges, but it’s blunt, circular, and curved everywhere in the Mongolian ger, which can have a positive effect on the relationship of the people in the ger. As all family members sit in a circle facing each other and talk about everything, teach, praise, blame, help and support each other, and live together, there aren’t any reasons for misunderstandings. Since nowadays the children’s and living rooms, kitchen etc. are separated by walls and doors, research suggests that the family is no longer living together and understanding each other, causing misinformation and suspicion. 

By conducting research in Mongolia, international nutritionists have developed interior design solutions that combine the living room and kitchen to one continuous room, emphasizing that Mongolian home cooking is “not secret, but well-known for how it is made, how it is processed, how it stimulates the appetite for food, how it drains saliva, and how it comes into the hands of a person.”

   The gers of the Mongolians, which have been wisely developed and inhabited, are a testament to the genius that has long been able to adapt to nature and form a nomadic way of life, and a unique national cultural heritage.

Mongolian Ger Furnishings and Seating Arrangements, “Nine Masonry Heavens”:  

All Mongolian gers and families have “Nine Masonry Heavens”, which are the main principles of the arranging of furniture within the Mongolian ger, placing and accommodating the family members and guests, and the facing direction in the Mongolian ger, which is adapted to the natural and climatic phenomena and characteristics of Mongolian philosophy.

Student Enkhgerel.A: Mini project for the ARTEST

in German:

Mongolische Ger Hausstruktur  

Das mongolische Ger nahm seine heutige Form im 17. Jahrhundert an. Die Länge des Pfeilers, die Höhe und Länge der Wandmodule im Verhältnis zur oberen Fensterkurve wurden gestalterisch und strukturell theoretisch entwickelt. Dabei wurde die Höhe des Hauses an das Größenverhältnis der Person angepasst. Die Größe der Tür wurde flexibel, aber stabil gestaltet, und die Grundmaße von einer Ellenbogenlänge (~40 cm) und vier Handmaßen (jeweils ~20 cm), oder 146 cm, wurden als Standard festgelegt. Dementsprechend wird die Höhe des Türrahmens gemessen und die Höhe des Hauses durch die Höhe der Säulen bestimmt – sechs gerade Ellenbögen und ein Handmaß, oder 258 cm –, mit anderen Worten, die Höhe muss mit der Höhe der Säule plus dem Durchmesser des runden Dachfensters übereinstimmen. Der Durchmesser des Dachfensters entspricht der Größe der Tür. Die Länge der Säule wird bestimmt, indem man den Durchmesser des Dachfensters und die Hälfte der Türhöhe addiert, die dann mit einem Drittel multipliziert werden. Durch langjährige Entwicklung und Erfahrung erhielt das Ger einen runden Sockel und eine einzigartige kuppelförmige Architektur, die zu einer Behausung wurde. Der Historiker und Akademiker G. Sukhbaatar beschrieb sie als ein “mongolisches Haus, das leicht zu demontieren, zu beladen, zusammenzubauen, das robust gegen starke Winde, warm in der Kälte, kühl in der Hitze, feuchtigkeitstolerant war, durch das viel Licht fiel, das ein geräumiges Inneres hatte, wodurch die Luft gut zirkulieren konnte, das bequem war zum Verweilen und viele nützliche Räume bot, einen robusten Rumpf hatte, kosteneffizient in der Herstellung war und die erforderlichen hygienischen Standards erfüllte, um eine tragbare und leicht zu handhabende nomadische Residenz zu schaffen”.    

Das mongolische Ger besteht aus einer Holzstruktur, einer Außenhülle und äußeren Riemen, seine drei Hauptinhalte. Das Ger hat verschiedene Teile, die für die Außenseite verwendet werden, unter anderem ein rundes Dachfenster, ein Sparren, eine Gitterwand, eine Tür, einen Boden, einen Schafwollfilz und äußere Riemen, die alles zusammenhalten. Es handelt sich demnach um eine kostengünstige Einrichtung.

Wenn das Ger zum Entladen bereit ist, werden alle Teile zusammengepackt, die Sparren gebündelt, die Wände gefaltet, die Türen, das Kronrad, die gefaltete Außenhülle, die Stapel und die Fässer auf einen Wagen geladen, der von einem Kamel getragen wird. Für die Verladung auf den Kamelwagen wird eine spezielle Ausrüstung verwendet, zu der die äußeren Gurte, der Schafwollfilz, die Sparren, die Gitterwand und die Pfeiler gehören. Ein kleines Ger kann drei Kamele aufnehmen, während ein großes Ger bis zu fünf Kamele aufnehmen kann.

Das mongolische Haus ist ein Mikromodell der Welt. Das Kronrad und die Dachsparren stehen für die obere Welt, und die Zahl 88 ist ein Symbol für das Strahlen der Sonne. Die Wände stellen die mittlere Welt dar, sie entsprechen in etwa der Körpergröße eines durchschnittlichen Mongolen. Der untere Teil der Wände, wo sie auf den Boden treffen, symbolisiert die Unterwelt. Die Säulen verbinden diese drei Welten und unterliegen daher besonderen Regeln und Ritualen. Sie stützen nicht nur die Säulen, sondern gehen nicht durch sie hindurch, rutschen nicht ab und binden sie nicht zusammen. Wenn das Ger herabgelassen wird, wird es in Fahrtrichtung gezogen, gestützt und nie direkt auf den Boden gelegt. Nach der Hochzeit betet die Braut zu einer Säule; nachdem alle Lämmer kastriert worden sind, müssen sie über eine Säule springen.

Das Wolldach aller mongolischer Gers, das auf dem Sparren aufgelegt wird, sowie die äußeren Fransen wurden ursprünglich aus dünnem weißen Fasermaterial hergestellt, heute bestehen diese allerdings aus weißem Stoff; die Hülle, die die Wände und Türen bedeckt, wurde in Handarbeit des Hirten und mithilfe der Kraft des Pferdes hergestellt.

Die Holzkonstruktion ist aus Salix- und Schwarzholz gefertigt. Die Wände sind mit Kamelhaar verschnürt.

Das wichtigste Hilfsmittel, um das mongolische Ger zusammenzuhalten, ist der Gurt. So dass wir sagen: „Was für ein schöner Gürtel aus Schnüren, der sich unter den Winden des Himmels windet“. Der Gürtel wird entweder aus Pferdemähne oder -schweif, reifem Haar oder Kniewolle einer Kuh, reifem Haar eines Kamelschweifs oder reifem Haar der Kamelmähne oder Kniewolle, der jüngeren, dünneren Wolle einer Kuh oder Schafwolle hergestellt. In den Innenräumen werden die Decken aus Pferde- und Rindermähne hergestellt, die Decken der Ger sind gewöhnlich aus Kamel- oder Schafwolle und Rindermähne gefertigt, die Lattenwände sind mit Schafwolle verbunden, die Chagtaga ist aus Pferde- und Rindermähne gefertigt, und die Hauptchagtaga besteht notwendigerweise aus weißem Garnseil, und die drei Dachsparren sind an der linken Seite der Ger befestigt.

Die heutigen Mongolen bevorzugen ein Gebäude mit starken und massiven Stein-, Zement-, oder Betonwänden, Massivholz- und Eisen Dächern, und sie neigen dazu, Gers zu kritisieren und sie als windbeständig, kalt und undicht abzulehnen.

Würde ein mongolisches Ger in einer quadratischen Form wie ein Haus aus ein paar “Gitterwänden” gebaut werden, würde es von den mongolischen Verhältnissen mit hohen Windgeschwindigkeiten umgeworfen werden. Die Form und Architektur mongolischer Gers hat die einzigartige Fähigkeit, Naturphänomenen wie Winden, Stürmen, Regen, Schnee, Überschwemmungen und Erdbeben standzuhalten.

Eine quadratische Basis mit einem kuppelförmigen Dach ist die beste Lösung, um Windkraft abzuleiten. Die gerade Strömung des Windes trifft nicht auf eine ebene Fläche, sondern auf die halbkreisförmige Wand des Gers; auf einer schrägen Fläche teilt sie sich in zwei Teile und die Kraft wird zerstreut. In Übereinstimmung mit dem Mikroklima des Gers werden die Anbindepfosten in der normalerweise auftretenden Windströmung aufgestellt. Sie haben außerdem die doppelte Funktion, das Ger vor dem Wind zu schützen. Während eines starken Windsturms kann sich ein Hengst hinter einer einzigen Stange verstecken.

Die Wand “biegt sich wie ein Oberschenkelknochen und dehnt sich aus wie ein Bauchfell”. Die Seile, welche am Kopf der Wand gebogen sind, können gehalten und gespannt werden und da sich die Seile darüber lösen und schütteln können, wird das Ger nicht in einem Sturm fallen oder zusammenbrechen, wenn sich der Boden bewegt. Nach einem Erdbeben wird der Milchtopf auf dem Herd umgeworfen und das Ger klappert, fällt aber nicht um.

Wasser wird vom Filz absorbiert, wenn es keine Risse gibt, tritt es nicht aus und es sammelt sich kein Wasser an, es fließt an der geneigten Oberfläche ab, fließt bis zu den Rändern der Balken, dringt in die Gräben ein, die innerhalb und außerhalb des Gers gegraben wurden, und fließt heraus. Gers, die höher gebaut sind und um die ein Graben gezogen wurden, werden nicht überflutet.

Mit einem dicken Boden ist die Platte auch sehr wichtig für die Luftzirkulation und die Regulierung von Wärme und Kälte. Wenn die Abdeckungen der Wände neben der Tür angehoben werden, tritt Frischluft durch die beiden Öffnungen ein, stößt auf die Rückseite, steigt auf und tritt durch die Fenster in der Kuppel aus. 

Es ist erstaunlich, dass das mongolische Ger einen 60-mal höheren Luftaustausch hat als ein Haus. Außerdem haben japanische Wissenschaftler festgestellt, dass der Dampf des Düngers 300 Bakterien in der Luft töten können, und haben sogar vorgeschlagen, Mist aus der Mongolei zu exportieren.

Das Ger ist nach Osten ausgerichtet, zur aufgehenden Sonne hin, was bedeutet, dass die morgendlichen Sonnenstrahlen und die Energie auf dem Hausgott reflektiert werden und positive Energie sammeln. All dies schafft die Voraussetzungen für ein gesundes und harmonisches Leben in einem mongolischen Ger.

In der mongolischen Ger gibt es keine Ecken, rechte Winkel und Kanten, sondern es ist überall stumpf, rund und geschwungen, was sich positiv auf das Miteinander der Menschen in der Ger auswirken kann. Da sich alle Familienmitglieder im Kreis gegenüber sitzen und über alles reden, sich gegenseitig belehren, loben, tadeln, helfen und unterstützen und miteinander leben, gibt es keinen Grund für Missverständnisse. Da heutzutage die Kinder- und Wohnzimmer, die Küche usw. durch Wände und Türen getrennt sind, deuten Untersuchungen darauf hin, dass die Familie nicht mehr zusammenlebt und sich gegenseitig versteht, was zu Fehlinformationen und Misstrauen führt.  

Internationale Ernährungswissenschaftler haben durch ihre Forschungen in der Mongolei Einrichtungslösungen entwickelt, die Wohnzimmer und Küche zu einem zusammenhängenden Raum verbinden und betonen, dass die mongolische Hausmannskost „nicht geheim ist, sondern dafür bekannt ist, wie sie zubereitet wird, wie sie verarbeitet wird, wie sie den Appetit auf das Essen anregt, wie sie den Speichel ableitet und wie sie in die Hände des Menschen gelangt“. 

Die Gers der Mongolen, die auf kluge Weise erschlossen und bewohnt werden, sind ein Zeugnis für das Talent der Mongolen, die seit langem in der Lage sind, sich der Natur anzupassen und eine nomadische Lebensweise sowie ein einzigartiges nationales Kulturerbe zu formen.

Einrichtungsgegenstände und Sitzgelegenheiten  mongolischer Ger, “neun gemauerte Himmel’:

Alle mongolischen Gers und Familien haben „neun gemauerte Himmel“, die die Hauptprinzipien für die Anordnung der Möbel innerhalb des mongolischen Gers, die Platzierung und Unterbringung der Familienmitglieder und Gäste sowie die Ausrichtung des mongolischen Gers sind, die an die natürlichen und klimatischen Phänomene und Merkmale der mongolischen Philosophie angepasst ist.

in Greek:

Μογγολική δομή του σπιτιού Ger

Η μογγολική γκιρ πήρε την παρούσα μορφή της τον 17ο αιώνα.

Το μήκος της δοκού, το ύψος και το μήκος των τοίχων της ενότητας σε αναλογία με την καμπύλη του επάνω παραθύρου είχαν αναπτυχθεί θεωρητικά σε όρους σχεδίασης και δομής.

Ενώ γινόταν αυτό, το ύψος της γκιρ ρυθμίστηκε ώστε να ταιριάζει με την αναλογία του σώματος του ατόμου.

Το μέγεθος της πόρτας έγινε ευέλικτο αλλά σταθερό, και οι βασικές διαστάσεις ενός μήκους αγκώνα (~40 εκ.) και τεσσάρων μετρήσεων χεριών (~20 εκ. η κάθε μία), ή 146 εκ. αποφασίστηκαν ως πρότυπο.

Το ύψος του πλαισίου της πόρτας μετράται σύμφωνα με αυτό, και το ύψος της γκιρ προσδιορίζεται από το ύψος των κολώνων—έξι ίσιοι αγκώνες και μία μέτρηση χεριού, ή 258 εκ., με άλλα λόγια το ύψος πρέπει να ταιριάζει με το ύψος του πυλώνα συν τον τροχό κορώνα.

Το μήκος του πυλώνα προσδιορίζεται προσθέτοντας τη διάμετρο του τροχού κορώνα και το μισό ύψος της πόρτας, το οποίο στη συνέχεια θα πρέπει να πολλαπλασιαστεί επί το ένα τρίτο.

Μέσω μιας μακροχρόνιας ανάπτυξης και εμπειρίας, η γκιρ απέκτησε στρογγυλή βάση και μοναδική αρχιτεκτονική σε σχήμα θόλου, με αποτέλεσμα να γίνει μια κατοικία που ο ιστορικός και ακαδημαϊκός G. Sukhbaatar περιέγραψε ως “μογγολικό σπίτι που ήταν εύκολο να αποσυναρμολογηθεί, να φορτωθεί, να συναρμολογηθεί, που ήταν ανθεκτικό σε δυνατούς ανέμους, ζεστό στο κρύο, δροσερό στη ζέστη, ανθεκτικό στην υγρασία, που είχε πολύ φως που έπεφτε μέσα, ευρύχωρο εσωτερικά, που είχε καλή κυκλοφορία αέρα, άνετο για διαμονή με πολλές χρήσιμες χώρους, μια στιβαρή καμπίνα, και που ήταν οικονομικά αποδοτικό στην παραγωγή και πληρούσε τις απαιτούμενες υγειονομικές προδιαγραφές για να αποτελέσει μια φορητή και εύκολα διαχειρίσιμη νομαδική κατοικία.”

Η μογγολική γκιρ αποτελείται από ξύλινη δομή, εξωτερική κάλυψη και εξωτερικές λωρίδες, τα τρία κύρια περιεχόμενα της.

Το γκιρ έχει διάφορα μέρη που χρησιμοποιούνται για το εξωτερικό τoυ γκιρ όπως ένας τροχός-κορώνα, μια στέγη, ένας πλεκτός τοίχος, μια πόρτα, ένα πάτωμα, ένα τσόχινο ύφασμα από μαλλί προβάτου και εξωτερικές λωρίδες που συγκρατούν τα πάντα μαζί.

Όταν το γκιρ είναι έτοιμο να αδειάσει, όλα τα εξαρτήματα είναι συσκευασμένα μαζί: τα δοκάρια είναι δεμένα, οι τοίχοι είναι διπλωμένοι, οι πόρτες, το στρογγυλό γρανάζι, η διπλωμένη εξωτερική κάλυψη, οι στοίβες και τα βαρέλια είναι όλα φορτωμένα σε μια άμαξα που μεταφέρεται από μια καμήλα.

Ο τροχός-κορώνα και τα δοκάρια αντιπροσωπεύουν τον ανώτερο κόσμο, οπότε ο αριθμός 88 είναι σύμβολο της ακτινοβολίας του ήλιου.

Οι τοίχοι αντιπροσωπεύουν τον μεσαίο κόσμο, καθώς έχουν περίπου το ύψος ενός μέσου Μογγόλου.

The bottom of the walls, where they meet the ground, symbolize the underworld. Το κάτω μέρος των τοίχων, όπου συναντούν το έδαφος, συμβολίζει τον κάτω κόσμο.

Οι πυλώνες συνδέουν αυτούς τους τρεις κόσμους και ως εκ τούτου υπόκεινται σε συγκεκριμένους κανόνες και τελετουργίες.

Όχι μόνο στηρίζουν τους πυλώνες, αλλά δεν περνούν μέσα από αυτούς, δεν γλιστρούν, δεν τους δένουν μεταξύ τους.

Όταν το γκιρ κατεβαίνει, τραβιέται προς την κατεύθυνση του ταξιδιού, και στηρίζεται και ποτέ δεν τοποθετείται απευθείας στο έδαφος.

Μετά το γάμο, η νύφη προσεύχεται σε μια κολόνα.

Αφού ευνουχιστούν όλα τα αρνιά, πρέπει να πηδήξουν πάνω από έναν πυλώνα.

Για όλα τα μογγολικά γκιρς, η στέγη που ήταν τοποθετημένη στην κορυφή της μονάδας, το εξωτερικό περιθώριο ήταν φτιαγμένο από λεπτές λευκές ίνες, τώρα από λευκό ύφασμα, η σημαία που κάλυπτε τους τοίχους και οι πόρτες, ήταν φτιαγμένες από τα ίδια τα χέρια των βοσκών και τη δύναμη των αλόγων.

Η ξύλινη κατασκευή είναι φτιαγμένη από ιτιά και μαύρο ξύλο.

Οι τοίχοι είναι δεμένοι με τρίχες καμήλας.

Το κύριο εργαλείο για τη συγκράτηση του μογγολικού γκιρ είναι ο ιμάντας.

Έτσι ώστε να λέμε «Τι όμορφη ζώνη από κορδόνια που παλεύει κάτω από τους ανέμους του ουρανού».

Ο ιμάντας είναι φτιαγμένος από χαίτη ή ουρά αλόγου, μαλλιά από τη χαίτη ή το γόνατο ταύρων, τρίχωμα καμήλας από την χαίτη, το λαιμό ή το γόνατο , χαίτη μητέρας αγελάδας ή μαλλί προβάτου.

Σε εσωτερικούς χώρους, τα περιλαίμια είναι φτιαγμένα από κοπριά αλόγου και βοοειδών, τα περιλαίμια του γκιρ είναι συνήθως φτιαγμένα από καμήλα, μαλλί προβάτου και κοπριά βοοειδών, οι δεσμίδες τοίχου-στόματος είναι φτιαγμένες από μαλλί προβάτου, το τσαγκά είναι φτιαγμένο από κάτω γνάθο αλόγου και βοοειδών, και το κύριο τσαγκά είναι απαραίτητα φτιαγμένο από σχοινί από λευκό νήμα, και οι τρεις ουγγιές καμήλας είναι στερεωμένες στην αριστερή πλευρά του γκιρ.

Οι σημερινοί Μογγόλοι προτιμούν ένα κτίριο με ισχυρούς και συμπαγείς, πέτρινους, τσιμεντένιους ή τσιμεντένιους τοίχους, στέγες από μασίφ ξύλο και σίδερο και τείνουν να επικρίνουν το γκιρ και να το απορρίπτουν ως ασταθές στον άνεμο, κρύο και τρύπιο

Αν ένα μογγολικό γκιρ ήταν χτισμένο σε τετράγωνο σχήμα όπως ένα σπίτι, από μερικούς «τοίχους πλέγματος», θα γκρεμιζόταν από τις μογγολικές συνθήκες με υψηλές ταχύτητες ανέμου.

Το σχήμα και η αρχιτεκτονική των μογγολικών γκιρ είναι ένα προϊόν που έχει μια μοναδική ικανότητα να αντέχει στα φυσικά φαινόμενα, όπως οι άνεμοι, οι καταιγίδες, οι βροχές, το χιόνι, οι πλημμύρες και οι σεισμοί.

Μια δομή με κυλινδρική βάση και καμπύλη κορυφή είναι η καλύτερη λύση για τον διασκορπισμό της δύναμης του ανέμου.

Η ευθεία ροή του ανέμου δεν χτυπά σε μια επίπεδη επιφάνεια, αλλά στον ημικυκλικό τοίχο του γκιρ, σε μια κεκλιμένη επιφάνεια, χωρίζεται στα δύο και η δύναμη διασκορπίζεται.

Σύμφωνα με το μικροκλίμα του γκιρ, οι στύλοι πρόσδεσης ανεγείρονται στη συνήθη κατεύθυνση και ροή του ανέμου.

Έχει επίσης τη διπλή λειτουργία της προστασίας του γκιρ από τον άνεμο

Κατά τη διάρκεια μιας ισχυρής ανεμοθύελλας, ένας επιβήτορας μπορεί να κρυφτεί πίσω από έναν μόνο στύλο.

Το τοίχωμα «κάμπτεται σαν μηριαίο οστό και διαστέλλεται σαν περιτόναιο»

Τα σχοινιά που λυγίζουν στην κεφαλή του τοίχου μπορούν να συγκρατούνται και να σφίγγονται, και επειδή τα σχοινιά από πάνω μπορούν να χαλαρώνουν και να κουνιούνται, δεν θα πέσει σε μια ανεμοθύελλα ή δεν θα καταρρεύσει όταν το έδαφος κινείται.

Αφού έγινε σεισμός, η κατσαρόλα με το γάλα πάνω στη σόμπα αναποδογυρίζει και το γκιρ κροταλίζει αλλά δεν πέφτει.

Το νερό απορροφάται από την τσόχα, αν δεν υπάρχουν ρωγμές, δεν διαρρέει και δεν συγκεντρώνει νερό, ρέει στην κεκλιμένη επιφάνεια, κατεβαίνει στις ποδιές των δοκών, μπαίνει στις τάφρους που έχουν σκαφτεί μέσα και έξω από το γκιρ και ρέει έξω

Τα Γκιρ που έχουν υπερυψωθεί και σκαφτεί δεν πλημμυρίζουν

Με μια παχιά βάση, η κορυφή είναι επίσης πολύ σημαντική για την κυκλοφορία του αέρα και τη ρύθμιση της θερμότητας και του κρύου

Όταν ανασηκώνονται τα καλύμματα των τοίχων δίπλα στην πόρτα, ο φρέσκος αέρας εισέρχεται από τα δύο ανοίγματα, συγκρούεται με την πλάτη, ανεβαίνει και εξέρχεται από τα παράθυρα στον τροχό της στέψης

Είναι εκπληκτικό ότι το μογγολικό γκιρ έχει 60 φορές μεγαλύτερη ανταλλαγή αέρα από το γκιρ.

Επίσης, Ιάπωνες επιστήμονες διαπίστωσαν ότι οι αναθυμιάσεις κοπριάς μπορούν να σκοτώσουν 300 βακτήρια στον αέρα και πρότειναν ακόμη και την εξαγωγή κοπριάς από τη Μογγολία.

Ειδικός εξοπλισμός χρησιμοποιείται για να τοποθετηθεί το φορτίο στην άμαξα της καμήλας, ο οποίος περιλαμβάνει τις εξωτερικές ζώνες, το τσόχινο μαλλί προβάτου, τα δοκάρια, τον πλεγμένο τοίχο και τους πυλώνες.

Ένα μικρό γκιρ μπορεί να χωρέσει τρεις καμήλες, ενώ ένα μεγάλο γκιρ μπορεί να χωρέσει έως πέντε καμήλες.

Το γκιρ είναι χτισμένο με νοτιοανατολική κατεύθυνση, προς τον ανατέλλοντα ήλιο, πράγμα που σημαίνει ότι οι πρωινές ακτίνες του ήλιου και η ενέργεια αντανακλούν στο είδωλο του θεού του σπιτιού και συσσωρεύουν θετική ενέργεια. Όλα αυτά δημιουργούν τις προϋποθέσεις για μια υγιή και αρμονική ζωή μέσα σε ένα μογγολικό γκιρ.

Δεν υπάρχουν γωνίες, ορθές γωνίες, ακμές, αλλά είναι αμβλύ, κυκλικό και καμπύλο παντού στο μογγολικό γκιρ, έτσι κυκλοφορεί και η ατμοσφαιρική ενέργεια και επηρεάζει θετικά τη σχέση των ανθρώπων στο γκιρ.

Καθώς όλα τα μέλη της οικογένειας κάθονται σε έναν κύκλο αντικρίζοντας ο ένας τον άλλον και μιλούν για τα πάντα, διδάσκουν, επαινούν, κατηγορούν, βοηθούν και υποστηρίζουν ο ένας τον άλλον και ζουν μαζί, δεν υπάρχουν λόγοι για παρεξηγήσεις.

Δεδομένου ότι στις μέρες μας τα δωμάτια των παιδιών και τα σαλόνια, η κουζίνα κ.λπ. χωρίζονται από τοίχους και πόρτες, η έρευνα δείχνει ότι η οικογένεια δεν ζει πλέον μαζί. και δεν κατανοεί ο ένας τον άλλον, προκαλώντας παραπληροφόρηση και καχυποψία

Διεξάγοντας έρευνες στη Μογγολία, διεθνείς διατροφολόγοι έχουν αναπτύξει λύσεις εσωτερικής διακόσμησης που συνδυάζουν το σαλόνι και την κουζίνα σε ένα συνεχές δωμάτιο, τονίζοντας ότι η μογγολική σπιτική κουζίνα «δεν είναι μυστική, αλλά από τι, πώς φτιάχνεται, πώς επεξεργάζεται, πώς διεγείρει την όρεξη για φαγητό, πώς στραγγίζει το σάλιο του και πώς φτάνει στα χέρια ενός ατόμου».

Τα γκιρ των Μογγόλων, τα οποία έχουν αναπτυχθεί και κατοικηθεί με σύνεση, αποτελούν μαρτυρία της ιδιοφυΐας που κατάφερε από καιρό να προσαρμοστεί στη φύση και να διαμορφώσει έναν νομαδικό τρόπο ζωής, καθώς και μια μοναδική εθνική πολιτιστική κληρονομιά.

Διακόσμηση και Διάταξη Καθισμάτων στο Μογγολικό γκιρ, «Εννέα Τεκτονικοί Ουρανοί».

Όλα τα μογγολικά γκιρ και οι οικογένειες έχουν «Εννέα τεκτονικούς ουρανούς», οι οποίοι είναι οι βασικές αρχές της διάταξης των επίπλων μέσα στο μογγολικό γκιρ, της τοποθέτησης και της φιλοξενίας των μελών της οικογένειας και των επισκεπτών, καθώς και της κατεύθυνσης που βλέπει στο μογγολικό γκιρ, η οποία είναι προσαρμοσμένη στα φυσικά και κλιματικά φαινόμενα και στα χαρακτηριστικά της μογγολικής φιλοσοφίας.

in Mongolian:

Монгол гэрийн бүтэц

ХVII зуунаас монгол гэр өнөөгийн төрхөө олсон байна. Унины урт, ханын өндөр-эрс, тоононы дугуйцын харьцааг тохируулж, онолын үүднээс хийц, бүтцийн хувьд сайжруулж чаджээ. Ингэхдээ хүний биеийн харьцаатай уялдуулж, гэрийн өндөр намыг тааруулж, хаалганы хэмжээг хэлбэлзэлтэй мөртөө тогтвортой хийж, үндсэн хэмжээг дөрвөн мухар тохой, нэг сөөм буюу 146 см байхаар бодож сонгосон. Хаалганы жаазны өндрийг үүгээр хэмжээлэн, гэрийн өндрийг баганын өндөр дээр тоононы өндрийг нэмсэнтэй буюу зургаан үзүүр тохой, нэг сөөм өөрөөр хэлбэл 258 см. Тоононы голчийн хэмжээг хаалганы өндөртэй тэнцүүлж авна. Унины уртыг тоононы радиус болоод хаалганы өндрийн хагасыг гурваар үржүүлж тогтоодог байна. Урт хугацааны хөгжил, туршлагын дүнд монгол гэрийн дугуй суурьтай, бөмбөгөр хэлбэртэй давтагдашгүй архитектурыг бүтээснээр, түүхч академич Г.Сүхбаатарын тодорхойлсончлон “монгол гэр буулгаж, ачиж, барихад хялбар, ширүүн салхинд тогтвортой, хүйтэнд дулаан, халуунд сэрүүн, чийг даадаг, гэрэл ихтэй, саруулхан, агаарын солилцоо сайтай, суухад тохиромжтой, ашигтай талбай ихтэй, бөх бат, хийхэд хэмнэлттэй, эрүүл ахуйн шаардлага хангасан нүүдлийн авсаархан тэргүүн зэргийн сууц” болж чаджээ. 

Монгол гэр мод, бүрээс, оосор бүч гэсэн гурван хэсгээс бүрдэнэ. Тооно, унь, хана, хаалга, багана гэсэн яс мод, дээвэр, туурга, цаваг, өрх гэсэн эсгий бүрээс, дотуур гадуур хошлон, бүрээс тогтоох оосор бүч, ханын амны боодол, тоононы чагтага зэрэг оосор бүчтэй. Ийм л цомхон бүтээцтэй сууц юм. 

Гэрийг буулгаж зэхэхэд хэдэн толгой унь /багцалж боосон/, эвхэж боосон хана, хаалга, тооно, зөрүүлдэж эвхсэн бүрээс, тогоо торх боосон өрх болох бөгөөд тэмээн хөсөгт ачаалахад тусгай хом ширдэг, татаа тэнжээ хэрэггүй, хошлонгоор татаа, тэнжээ тавьж, дээвэр туургаар тэмээний бие, бөх ороох ширдэг, бамбай болгож, унь, хана, баганаар хом хийн, бага гэр хогшил гурван тэмээнд, их гэр, хогшил таван тэмээнд л багтдаг хөнгөн ачаа болно. 

Монгол гэр бол ертөнцийн бичил загвар мөн. Тооно, унь нь дээд ертөнцийн төлөөлөл болох тул унь нарны цацрагийг бэлгэдэн 88 байна. Хана дунд ертөнцийг бэлгэдэн монгол хүний дундаж өндөртэй ойролцоо эрс /өндөр/-тэй байдаг. Ханын шийр-доод талаар доод ертөнцийг төлөөлөн газар хатган-шийрлэнэ. Эл гурван ертөнцийн холбогч нь багана учир тусгайлсан ёс, хорио цээртэй. Баганыг түшиж зогсохгүй, дундуур нь гарахгүй, алдлахгүй, хооронд нь хэц-уяа татахгүй. Гэрийг буулгахад нүүх зүгт хандуулан авч, юм түшүүлэн тавина, газар тавихгүй. Бэр буулгахад хусан модон баганад мөргүүлэх, бог мал хөнгөлөхөд багана хөндөлдүүлж дээгүүр нь харайлгах зэрэг ёстой. 

Монгол гэрийн бүх бүрээс /тооно бүтээдэг өрх, унины дээр тавьдаг дээвэр, гадуур дотуур цаваг-нимгэн цагаан эсгий байсан, одоо цагаан бүрээс гэж даавуугаар хийдэг болсон, хана хаадаг туурга/, хаалга ч гэсэн малчдын өөрсдийн гар оюун,  морь малын зүтгэх хүчээр хийсэн ЭСГИЙ байлаа. 

Яс модыг бургас, хар модоор хийнэ. Ханыг тэмээний үдээр /тэмээний шир-хөм/-ээр үднэ.

Монгол гэрийг тогтоох гол хэрэгсэл бол оосор бүч. Тиймдээ ч “Огторгуйн салхин дор тэмцэлдэн байдаг оосор сайхан бүчтэй юм байна” гэж ерөөдөг. Оосор бүчийг адууны дэл, сүүл, үхрийн савга /өвдөгний үс-эр ноос/, сүүл тэмээний зогдор /хүзүү, өвдгөнд ургасан үс-эр ноос/ зэрэг хялгас, үхрийн хөөвөр /эх биеийн эм ноос/, хонины ноосоор томсон дээсээр хийнэ. Дотуур гадуур хошлонг адуу, үхрийн хялгасаар, өрхний оосрыг ихэвчлэн тэмээ, хонины ноос, үхрийн хөөврөөр, ханын амны боодлыг хонины ноосоор, чагтагыг адуу үхрийн хялгасаар, гол чагтагыг заавал цагаан хялгасан дээсээр хийж, гэрийн зүүн талын гурван унинд өлзий хий гарган хавчуулдаг. 

Өнөөгийн монголчууд гэрийг бат бөх, хатуу чанга чулуу цементэн бетон хана, цул мод, төмөр дээвэр бүхий барилга байшин сэлттэй зүйрлэж, салхинд тогтворгүй, хүйтэн, ус дусаал ордог гэж шүүмжлэх, голох талтай байна. Монгол гэрийн хэдэн “саргар, савхан” модоор гэрээс өөр хэлбэрийн, тухайлахад байшин мэт дөрвөлжин сууц баривал салхины хурд хүч ихтэй монгол орны нөхцөлд наад захын хуйд цохигдож унах сан. Монгол гэрийн хэлбэр, хийц бол салхи шуурга, бороо цас, үер ус, газар хөдлөлт зэрэг байгалийн үзэгдэл хөдлөлийг даах, сөрөх онцгой чадвартай бүтээц юм. 

Дугариг суурьтай, шомбогор оройтой хийц бол салхины хүчийг сарниах хамгийн сайн шийдэл мөн. Салхины шулуун урсгал тэгш гадаргад бус хагас тойрог /гэрийн хана/-т, налуу гадаргад тусч, хоёр тийш хуваагдан, хүч нь сарнидаг. Айл буурь бууцны микро уур амьсгалд тохируулан, ихэвчлэн тохиолдох салхины чиглэл, урсгалд морины уяа шузга /шон/-ыг босгодог нь мөн салхинаас гэрээ хамгаалах давхар үүрэгтэй байна. Хүчтэй салхи шуурганы үед ганц шонгийн модонд азарга адуу цувж зогсон нөмөрдөж чаддагийг энд дурдахад илүүдэхгүй. 

Хана “сээр шиг нугаларч, сэмж шиг дэлгэрч”, унины ханын толгойд бөхөлсөн солог-сагалдарга бас барих, чангарах боломжтой, угаас дээсэн оосор уяа суларч чивчирч чаддаг учраас салхи шуурганд унахгүй, газар хөдлөхөд нурахгүй. Газар хөдлөхөд тулган дээр загсаасан тогоотой сүү хөмөрсөн байхад, гэр шажигнаад байхаас унадаггүй, үерт гэр бариатайгаа урсдаг гэлцдэг. 

Эсгий бүрээс ус зууж /шингээж/, сэмэрхий цоорхой биш бол дусаал гоожих, ус авах явдалгүй, налуу гадаргуу дээр ус тогтохгүй урсаж, туурганы хормой руу бууж, гэрийн дотуур гадуур ухсан шуудуунд орж, гадагш урсана. Туургыг сөхөж, хаяа шуусан гэр үерт автдаггүй. 

Дугариг суурьтай, шомбогор орой мөн агаарын солилцоо, халуун хүйтний зохицуулалтад тун чухал үүрэгтэй. Хаалга сөхөхөд орж ирсэн цэвэр, сэхүүн агаар, хоёр хатавчаар дотогшилж, хойморт мөргөлдөн хөөрч, тооноор гарч цэвэршдэг. Монгол гэрийн агаарын солилцоо байшингаас 60 дахин илүү болохыг тогтоосон нь гайхалтай юм. Мөн аргал хомоолын утаа агаар дусал дахь 300 нянг устгах чадвартайг Японы эрдэмтэд тогтоож, Монголоос аргал экспортлох санал ч тавьсан байдаг. 

Гэрийг зүүн урагш, наран ургах зүгт хандуулан барьдаг нь өглөөний нарны туяа, эрчим хүч хаалга, тооноор хоймор бурхан шүтээнд тусч, эерэг эрчсийг хуримтлуулж авдаг. Энэ бүхэн монгол гэрийн дотор хүн эрүүл саруул, эв найртай амьдран суух боломж нөхцөлийг бүрдүүлдэг байна. 

Монгол гэрийн хаана ч өнцөг, булан, тохой байхгүй, мөлүү, мохоо, тойрог, дугуй байдаг нь агаар-эрчмийн урсгал ч тойрог, эргэлэг байж, гэрийн доторх хүмүүсийн харилцаанд ч эерэг нөлөө үзүүлж байдаг. Нэг гэр бүлийн хүмүүс нүүр нүүрээ харан тойрон сууцгааж, болсон болоогүйгээ хэлэлцэж, бие биедээ зааж зөвлөж, магтаж зэмлэж, тусалж дэмжиж, хамтран амьдарч ажиллаж байдаг учраас үл ойлголцох шалтгаан үгүй. Өнөөгийн байр сууцны хүүхдийн өрөө, гал тогооны, зочны гэхчлэн тусгаар хаалга хамартай өрөө тасалгаа нь хамтран амьдарч, харилцан ойлголцох бүү хэл хэн нь яаж, юу хийж байгааг ч эс мэдэлцэх, үл итгэх байдлыг төрүүлж, “үл харилцаа” үүсгэж байгааг судалгааны дүнгүүд нотолсоор байна. 

Олон Улсын Хоол зүйчид Монголд судалгаа хийж, гэрт хийж байгаа монгол зоогийг “нууц далд бус, юу юугаар, яаж хийж, хэрхэн болгож боловсруулж, хоол идэх дуршлыг хэрхэн өдөөж, шүлсийг нь гоожуулж, хүний гарт ирдэг нь ил, нүдэн дээр болдог”-ийг онцолсноор орон сууцны зочны өрөө, гал тогооны өрөө нэг-үргэлж байдаг дотоод засал-интерьерийн шийдлийг боловсруулсан байдаг. 

Монголчуудын ухаалан үйлдэж, идээшин суусан гэр сууцууд нь эртнээс байгальтай дасан зохицож, нүүдлийн амьдралын хэв төлөвийг бүрдүүлж чадсан суу ухааны илрэл баталгаа, үндэсний өвөрмөц соёлын өв  мөн. 

Монгол гэрт тавилга байрлуулах, суудал эзлэх ёсон, “өрлөг есөн тэнгэр”:

Монгол айл, өрх бүхэнд “Өрлөг есөн тэнгэр” гэж байдаг бөгөөд энэ нь Монголын байгаль, цаг уурын үзэгдэл, онцлогт тохирсон, монголчуудын ертөнцийг үзэх үзэл, бэлгэдэл сэтгэлгээг илэрхийлсэн, монгол гэрийн дотор тавилга байрлуулах, өрх гэрийн гишүүд болоод зочид гийчид суух, унтах байр, зүг чигийг зааж, зохицуулах гол зарчим болдог.

This article was written by Bat-Erdene Batsukh as a result article for ARTEST mini project activities.